UV-Visible Spektrofotometresi
Ultraviyole ve görünür ışık (UV-Vis)absorbsiyon spektroskopisi bir ışın demetinin bir örnekten geçtikten veya bir örnek tarafından yansıtıldıktan sonra ışının azalmasının ölçülmesidir. Işının şiddetinin azalması absorbsiyonun arttığını gösterir. Örneğin derişimi, belirli bir dalga boyundaki absorbsiyonunu ölçerek bulunur. UV-Vis spektroskopisi genellikle çözeltideki moleküller veya inorganik iyon ve komplekslerin ölçümünde kullanılır. Genellikle çoğu molekül UV veya Vis dalga boylarını absorplar ve farklı moleküller farklı dalga boylarında absorbans gösterirler. Elektronik spektrum 100-700 nm aralığını kapsar; 100-200 nm aralığı Vakum UV, 200-400 nm aralığı UV (veya yakın UV) ve 400-700 nm aralığı görünür bölgedir. Bir bileşik görünür bölgede absorbsiyon yaparsa renklidir ve absorbladığı rengin tamamlayıcı renginde görünür. Bu tür spektrofotometreler dalga boyları 100 ile 700 nm arasında değişen ışınlarla tarama yapar. UV ve Görünür Bölge ışık kaynakları aynı sistem içinde kullanılır. Software sayesinde 100 – 400 nm arasında UV, 400 – 700 nm arasında Görünür Bölge ışık kaynağı kullanılır.
Basit Bir Spektrofotometrenin Elemanları
Işık kaynakları: UV-Görünür bölgede döteryum (D2), tungsten (W), hidrojen (H2), ksenon (Xe), civa buhar lambası gibi sürekli ışık kaynakları kullanılır. Tungsten flaman lambası, görünür ve yakın IR bölgede (320-3000 nm) ışık yayar. Ultraviyole bölgede en çok kullanılan lambalar, H2 ve D2 elektriksel boşalım lambalarıdır. Bu lambalar 180-380 nm arasında ışık yayar. Xe ark lambası,UV-görünür bölgenin tümünde (150-700 nm) kullanılabilecek şiddetli ve sürekli ışık kaynağıdır. Civa buhar lambası, her iki bölgede ışıma yapabilen bir ışık kaynağıdır; sürekli spektruma ek olarak kesikli hatlar da içerir.
Monokromatör (Dalgaboyu Seçicileri): Işık kaynağından gelen polikromatik ışıktan (birden fazla dalgaboyundaki ışık), monokromatik ışık (tek bir dalgaboyunda olan ışık) elde etmek için kullanılan düzenektir. UV ve görünür bölgede prizmalar veya optik ağ adını alan parçalar kullanılır.
Örnek kabı: Eğer 200 ile 320 nm arasındaki bir dalgaboyunda çalışılacaksa örnek kabının kuartzdan yapılmış olması gereklidir. Çünkü bu dalgaboyu aralığında kuartz, ultraviyole ışığı geçirebilir. 320-700 nm arasında bir bölgede çalışılacaksa, örnek kabının camdan yapılmış olması yeterlidir.
Dedektör: Örneğin ışığı absorplayıp absorplamadığını anlamak için, ışık kaynağından gelen ışığın şiddeti dedektör ile ölçülür. UV-görünür bölgede kullanılabilen üç tür dedektör vardır. Fotovoltaik dedektörler, Fototüp, Fotoçoğaltıcı tüp Spektrofotometrelerde bu ana bileşenlerden başka ışığı toplamak, yansıtmak, bölmek amacıyla mercekler, aynalar, ışık bölücüleri de kullanılır.
